ایران اکونومیست - علیرضا رحیم بصیری
روز دوم جشنواره فیلم فجر، روز شلوغی همراه با اکران 3 فیلم سینمایی در پردیس ملت بود.
سانس اول، فیلم سینمایی «آه سرد» به کارگردانی ناهید عزیزی صدیق با بازی علی باقری روی پرده رفت و در سانس دوم «جنگل پرتقال» با بازی میرسعید مولویان و سارا بهرامی برای اهالی رسانه به نمایش درآمد.
در سانس سوم نیز «یادگار جنوب» پدرام پورامیری و حسین دوماری روی پرده رفت. فیلمی که تا به امروز پربازیگرترین فیلم جشنواره بوده و با بازی هنرمندانی نظیر وحید رهبانی، الناز شاکردوست، پژمان جمشیدی، سحر دولتشاهی و البته صابر ابر در نقشی کاملاً متفاوت، به چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر رسیده است.
در زیر نگاهی به حواشی دومین روز جشنواره داریم.
* «آه سرد» به کارگردانی ناهید عزیزی صدیق نخستین فیلم روز دوم جشنواره بود. عمده سؤالات در نشست خبری این فیلم حوالی یک موضوع مهم می‌چرخید و آنهم «قتل‌های ناموسی» بود. قتل‌های ناموسی یکی از موضوعات اجتماعی پرچالشی است که در سال‌های اخیر به شدت مورد توجه عموم مردم قرار گرفته، به ویژه آنکه مواردی از وقوع این قتل‌ها در برخی شهرستان‌ها دیده شده و حواشی زیادی داشته است.
کارگردان «آه سرد» در پاسخ به سوالات خبرنگاران درباره قتل‌های ناموسی پاسخ جالبی داد که نشان از زاویه دید متفاوت او به این مسئله است. او گفت: زمانی که ایده این قصه به ذهنم آمد، نگاهم پیدا کردن یک زاویه جدید برای روایت بود. کانون خانواده نهادی گرم است و در آن محبت وجود دارد پس زمانی که قتل درون یک خانواده پیش می‌آید، منجر به عواقب زیادی در میان آنها می‌شود. حتی این تاثیرات سالیان زیاد طول می‌کشد و برای برخی از اعضا هم بیماری‌های روانی بسیاری به وجود می‌آید و برخی اتفاق‌ها تبعات درازی دارند. وقتی اخبار مربوط به قتل‌های ناموسی را می‌شنویم بیش از آنکه به قاتل و مقتول فکر کنم، به بقیه اعضای آن خانواده فکر میکنم که چه آینده‌ای در انتظار آنان است.
آرمان خوانساریان دیر آمد، چون کسالت داشت!
* نه تنها فتوکال فیلم سینمایی «جنگل پرتقال» برگزار نشد، بلکه نشست خبری آن نیز در ابتدا تنها با یک نفر یعنی رسول صدرعاملی برگزار شد. البته در دقایق پایانی آرمان خوانساریان در شرایطی که بیمار بود به نشست آمد. صدای گرفته او گواه این موضوع بود که دچار سرماخوردگی شده است.
* یکی از پرتعدادترین سؤالاتی که از صدرعاملی پرسیده شد، مربوط به فیلم‌های قبلی او به ویژه دو اثر «من ترانه 15 سال دارم» و «دختری با کفش‌های کتانی» بود. او هنوز هم با خاطراتی خوش از آنها یاد می‌کند و معتقد است که هم‌چنان هم دنبال چنین سوژه‌هایی است. البته او یادآور شد که شاید در شرایط امروز دیگر نتوان «دختری با کفش‌های کتانی» را ساخت!
قرار نیست مردم را تحریم کنم
* صدرعاملی درباره تحریم جشنواره نیز که از سوی عده‌ای مطرح می‌شود، صحبت کرد و گفت: اگر کسی قرار است تحریم کند، آن مردم هستند و قرار نیست وقتی من فیلمی را می‌سازم، مردم را تحریم کنم.
* آرمان خوانساریان هم هرگونه شباهت بین فیلمش با فیلم سینمایی «سعادت آباد» را رد کرد. او درباره اینکه آیا سراغ روشنفکران رفته است، هم گفت: من آدمها را گلاسه بندی نمی‌کنم، شخصیت فیلم هم به واسطه رشته تحصیلی که دارد این طور فکر می‌کند و قصدم این نبود این شخصیت به روشنفکری ختم شود.
نشست خبری فیلم سینمایی «یادگار جنوب» نیز کم‌حاشیه نبود. دوماری یکی از کارگردانان این فیلم درباره اینکه آیا داستان این فیلم واقعی است یا خیر، گفت: هر قصه‌ای می‌تواند ریشه واقعیت داشته باشد؛ برای مثال در مورد ازدواج با کسی که در کما است، وقتی از مراجع تقلید سوال شده یعنی به هر حال دغدغه یک نفر بوده است. اما اینکه از واقعیت محض بوده باشد، خیر.
* او همچنین گفت که از سال‌ها پیش ساخت چنین اثری را دنبال می‌کرده و با ارجاع به یکی از مصاحبه‌هایش در سال 97 با یکی از خبرگزاری‌ها گفت: سال 97 بعد از ساخت فیلم سینمایی جاندار گفتیم که فیلم بعدی ما یک عاشقانه جنون آمیز است و از همان زمان می‌دانستیم چه میخواهیم بسازیم.
صابر ابر را شناسایی کنید
* بسیاری از مخاطبان که حال و حوصله دیدن تیتراژ فیلم یادگار جنوب را داشتند، با دیدن یک نام تعجب‌زده شدند و آنهم نام صابر ابر در لیست بازیگران این فیلم بود. البته آنهایی که با دقت فیلم را دیده و سینمایی‌تر بودند، خیلی زود گفتند که صابر ابر با گریمی کاملا متفاوت و البته سنگین در یکی از نقش‌های کوتاه اما کلیدی این فیلم ایفای نقش کرده است.
در نشست خبری هم همین موضوع یکی از مهم‌ترین محورهای سوالات خبرنگاران بود. آنها درباره حضور صابر ابر در این نقش کوتاه، گریم سنگین او و البته بازی بسیار متفاوتش صحبت کردند.
کارگردان یادگار جنوب درباره انتخاب نقش صابر ابر گفت: مطمئن بودیم که تنها کسی که می‌تواند این نقش را بازی کند صابر ابر است و به این فکر می‌کردیم که باید نقش او را در ذهن مخاطب برای همیشه ماندگار کنیم. برهمین‌اساس نمی‌خواستم که شبیه به هیچ کس دیگری باشد. بنابراین از گریمور خواستیم که صابر را گریم متفاوتی کند. تاکید میکنم که هیچ کس به جز صابر نمی‌توانست این بازی را بکند و تغییر گریم دادیم چون ظاهرش به آن نقش شباهتی نداشته باشد و البته می‌خواستیم مخاطبان نیز آشنایی پیشینه‌ای نسبت به او نداشته باشند.
او تاکید کرد که یکبار به دلیل همین گریم سنگین، صابر ابر دو ساعتی بیهوش شده است.
من مستقلم، شما چه طور؟!
* رشوند تهیه‌کننده «یادگار جنوب» در پایان نشست خبری این فیلم پاسخ جالبی به یکی از سوالات خبرنگاران داد. او درباره اینکه آیا فیلمش با بودجه دولتی ساخته شده یا نه، گفت: این فیلم کاملا و 100 درصد مستقل است و در این رقابت‌ها تنها فیلم ما بوده که مستقل بوده و با پول سرمایه‌گذار خصوصی ساخته شده‌است. تاکید میکنم که این فیلم چه در تفکر و چه در سرمایه مستقل بوده است.
این سخنان او در حالی است که دیگر تهیه‌کنندگان نیز جملاتی شبیه به همین موضوع در نشستهای خبری مطرح کرده‌اند. مثلا ناهید عزیزی صدیق کارگردان «آه سرد» هم از سرمایه‌گذاری خود و همسرش به همراه سیدرضا محقق برای ساخت این فیلم خبر داده بود.
فرار از تهران به 'جنگل پرتقال' با 'آه سرد'
* یکی از نکات قابل توجه در هر سه فیلم روز دوم جشنواره، انتخاب لوکیشن‌هایی خارج از تهران برای تصویربرداری است. «آه سرد» در کوهستان تصویربرداری شده، جنگل پرتقال در تنکابن تولید شده و یادگار جنوب نیز در سواحل خلیج فارس و جزیره کیش تصویربرداری شده است. ادامه چنین روندی حتماً می‌تواند دریچه‌های جدیدی از نظر سوژه به روی کارگردانان باز کند.
کارگردان «آه سرد» درباره همین موضوع صحبت‌های جالبی به زبان آورد: زمانی که وارد مرحله تولید شدیم، تازه متوجه شدم که چقدر فیلم ساختن در چنین وضعی سخت است. شرایط اقلیمی بسیار دشوار بود، دمای هوا بین منفی 15 تا منفی 20 درجه می‌چرخید و حتی خاطرم هست یک شب تا مرحله یخ زدن پیش رفتیم. شب خیلی سختی بود!
صدرعاملی هم درباره انتخاب لوکیشن شمال برای «جنگل پرتقال» گفت: همه کسانی که در خطه تنکابن زندگی می کنند با دیدن آن حالشان خوب می‌شود و همه کسانی که از این سرزمین هم دور هستند باز خوشحال می‌شوند و وظیفه سینماست که به این امر بپردازیم.
سؤالات فیلتر می‌شود؟
یکی از اتفاقات خوب جشنواره که نباید فراموش شود، برگزاری منظم نشستهای خبری در یکی دو سال اخیر است. همه علاقه‌مندان به سینما و اهالی رسانه به یاد دارند که تا همین چند سال پیش، سوالات در نشستهای خبری به صورت کلامی پرسیده می‌شد و همین موضوع باعث ایجاد تنش و بی‌نظمی زیادی در سالن‌های کنفرانس خبری می‌شد.
در 2-3 سال اخیر، سوالات به صورت کتبی پرسیده می‌شود و در حین جلسه توسط عوامل برگزاری جمع شده و به دست مجری می‌رسد. همین موضوع از حجم سوالات بی‌ربط و غیرمؤدبانه کاسته است، به ویژه آنکه مجری جلسه سوالاتی که بدون نام خبرنگار و رسانه باشند را نمی‌خواند.
البته شب گذشته، چالش‌هایی در نشست خبری «یادگار جنوب» به وجود آمد و پرسش یکی از خبرنگاران این بود که آیا سوالات مکتوب خبرنگاران که به دست عوامل برگزاری داده شده تا در نهایت به دست مجری برسد، توسط عوامل برگزاری فیلتر شده و به دست مجری نمی‌رسد؟
محمدرضا مقدسیان تلاش کرد تا بگوید که هر سؤالی به دستش می‌رسد را می‌خواند و عوامل برگزاری هم گفتند که هیچ سؤالی فیلتر نمی‌شود. شاید در شب‌های آینده این موضوع روشن‌تر شود!
با این حال، محمدرضا مقدسیان مجری نشستهای خبری جشنواره امسال از دریافت سؤالاتی که مستقیماً به خود او داده شد، سر باز زد.
